Ο ερμηνευτής, συνθέτης και στιχουργός, που υπέγραψε το διάσημο «Caruso», συνεργάστηκε με τον Παβαρότι και τον Μποτσέλι και σημάδεψε τη μουσική ιστορία της Ιταλίας, πέθανε από καρδιακή προσβολή ενώ βρισκόταν στην Ελβετία για συναυλίες.
Ο θρύλος της ιταλικής μουσικής, ο δημιουργός του «Caruso», του τραγουδιού που έκανε εκατομμύρια πωλήσεις με τις ερμηνείες του Λουτσιάνο Παβαρότι και άλλων κορυφαίων φωνών, ο ερμηνευτής, συνθέτης και στιχουργός που έβαλε την υπογραφή του σε κάποιες από τις σημαντικότερες στιγμές της ιταλικής μουσικής τα τελευταία 50 χρόνια και αποτέλεσε πρότυπο για τη νέα γενιά καλλιτεχνών, έφυγε από τη ζωή ύστερα από καρδιακή προσβολή που υπέστη στο ξενοδοχείο του Μοντρέ της Ελβετίας, όπου βρισκόταν για συναυλίες, προκαλώντας σοκ και συγκίνηση στην πατρίδα του αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τραγική ειρωνεία: την Κυριακή θα γιόρταζε τα 69α γενέθλιά του.
Ο Λούτσιο Ντάλα γεννήθηκε στις 4 Μαρτίου του 1941 στην Μπολόνια και η σχέση του με τη μουσική ξεκίνησε εκεί κάπου στα 13 του χρόνια, όταν η μητέρα του τού έκανε δώρο ένα κλαρινέτο. Αρχικά γοητεύτηκε από την τζαζ και αυτήν τη μουσική έπαιζε με το πρώτο του συγκρότημα, τους «Reno Jazz Gang».
Το επίσημο ντεμπούτο του έγινε το 1965, στο Φεστιβάλ Τραγουδιού «Cantagiro». Η χαλαρή του εμφάνιση ωστόσο και η ιδιαίτερα πειραματική, για την εποχή, μουσική του δεν έκαναν και πολύ καλή εντύπωση. Οι δύο πρώτοι δίσκοι του, «1969» και «Terra di Gaibola», δεν σημείωσαν ιδιαίτερη επιτυχία. Η αναγνώριση ήρθε το 1966 με το τραγούδι «4 Marzo 1943» που ερμήνευσε στο Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο, για να ακολουθήσουν κι άλλες μεγάλες επιτυχίες με τα κομμάτια «Piazza Grande», «Il Gigante e la Bambina» κ.ά.
Πρότυπο για ολόκληρες γενιές καλλιτεχνών αποτέλεσε ο Λούτσιο Ντάλα
Στροφή
Το 1973 ο Λούτσιο Ντάλα θα κάνει στροφή στην καριέρα του μέσα από τη συνεργασία του με τον ποιητή Ρομπέρτο Ροβέρσι. Στα τρία άλμπουμ που έκαναν μαζί υπηρέτησαν την κοινωνικά στρατευμένη μουσική, η οποία μπορεί να μην ήταν τόσο εμπορική, είχε ωστόσο μεγάλη καλλιτεχνική αξία. Οι κριτικοί μάλιστα, εκείνη την εποχή, συνέκριναν την καλλιτεχνική του δράση με εκείνη του νομπελίστα Ντάριο Φο.
Οταν η σχέση με τον Ροβέρσι ολοκληρώθηκε, ο Λούτσιο Ντάλα πήρε την απόφαση να γράφει ο ίδιος τα τραγούδια του. Και όπως αποδείχτηκε, η απόφαση αυτή ήταν πολύ σωστή, αφού διέθετε και πολύ μεγάλο τραγουδοποιητικό ταλέντο.
Ο Λούτσιο Ντάλα με τη Μαρία Φαραντούρη, που συνεργάστηκε μαζί του και ερμήνευσε τραγούδια του
Στο ρεπερτόριό του θα προστεθούν κι άλλα μεγάλα τραγούδια, όπως τα «Qualle Allegria», «Anna e Marco», «Futura», «Cara», «Attendi a Lupo» κ.ά. Παράλληλα έγραψε μουσική για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.
Το τελευταίο του άλμπουμ κυκλοφόρησε το 2010 με τίτλο «Angoli nel Cielo», ενώ πρόσφατα είχε δηλώσει ότι ετοίμαζε μια νέα δουλειά αφιερωμένη στον Μιχαήλ Αγγελο.
ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΩΡΕΣ
«Ηταν σε φόρμα, αστειευόταν με το κοινό»
Aντριάνο Τσελεντάνο (τραγουδιστής)
«Λούτσιο, από σήμερα ο κόσμος θα είναι πιο σκοτεινός. Πιστεύω ότι ποιητές σαν κι εσένα δεν θα έπρεπε να πεθαίνουν ποτέ. Ο αποχωρισμός από μεγάλους καλλιτέχνες, μας βρίσκει απροετοίμαστους»
Τίποτα δεν προμήνυε το ξαφνικό τέλος του Λούτσιο Ντάλα. Την παραμονή του θανάτου του είχε δώσει μια επιτυχημένη συναυλία στο Μοντρέ ενθουσιάζοντας το κοινό του: «Είμαστε όλοι σοκαρισμένοι» δήλωσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του θεσμού στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιήθηκε η συναυλία, και συμπλήρωσε: «Εκανε μια κανονική συναυλία. Ηταν σε τέλεια φόρμα και ιδιαίτερα ευδιάθετος.
Τίποτα δεν προμήνυε το ξαφνικό τέλος του Λούτσιο Ντάλα. Την παραμονή του θανάτου του είχε δώσει μια επιτυχημένη συναυλία στο Μοντρέ ενθουσιάζοντας το κοινό του: «Είμαστε όλοι σοκαρισμένοι» δήλωσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του θεσμού στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιήθηκε η συναυλία, και συμπλήρωσε: «Εκανε μια κανονική συναυλία. Ηταν σε τέλεια φόρμα και ιδιαίτερα ευδιάθετος.
Αστειεύτηκε μάλιστα στα Γαλλικά με το κοινό και συναντήθηκε με κάποιους θαυμαστές του πριν φύγει για το ξενοδοχείο του».
Ενας από τους τελευταίους ανθρώπους που μίλησαν μαζί του ήταν ο στενός φίλος του, φωτορεπόρτερ, Ρομπέρτο Σέρα: «Μιλήσαμε χθες, ήταν ακμαιότατος. Δεν είναι δυνατόν. Μου τηλεφώνησε χθες βράδυ. Ηταν ευτυχής, ήρεμος, ευχαριστημένος και συμφιλιωμένος με τον εαυτό του».
Τζόρτζιο Ναπολιτάνο (Πρόεδρος Ιταλικής Δημοκρατίας)
«Ηταν ένας τραγουδιστής με καινοτόμο και δυνατή φωνή. Συνέβαλε στην προαγωγή και τη διάδοση του ιταλικού τραγουδιού σε ολόκληρο τον κόσμο, ένας καλλιτέχνης που αγαπήθηκε από τους Ιταλούς κάθε γενιάς. Προσωπικά κρατώ την ανάμνηση της τελευταίας συνάντησής μας, στην Μπολόνια, για μια φιλανθρωπική πρωτοβουλία, όπου διαπίστωσα, για ακόμη μία φορά, τον αυθορμητισμό και την ανθρωπιά του»
Και πριν δύο εβδομάδες εξάλλου που ανέβηκε για πολλοστή φορά στη σκηνή του Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πως αυτή θα ήταν η τελευταία ζωντανή εμφάνιση του Λούτσιο Ντάλα σε ιταλικό έδαφος. Εμφανίστηκε μαζί με τον νεαρό τραγουδιστή Πιερνταβίντε Καρόνε και παρουσίασαν το τραγούδι «Νανί».
Και πριν δύο εβδομάδες εξάλλου που ανέβηκε για πολλοστή φορά στη σκηνή του Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πως αυτή θα ήταν η τελευταία ζωντανή εμφάνιση του Λούτσιο Ντάλα σε ιταλικό έδαφος. Εμφανίστηκε μαζί με τον νεαρό τραγουδιστή Πιερνταβίντε Καρόνε και παρουσίασαν το τραγούδι «Νανί».
ΠΕΝΘΟΣ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ
«Είναι τεράστιος ο πόνος»
Σε εθνικό πέθνος έχει βυθιστεί η Ιταλία από χθες το μεσημέρι που έγινε γνωστή η είδηση του ξαφνικού θανάτου του μουσικού συμβόλου της χώρας, Λούτσιο Ντάλα. Η ιταλική τηλεόραση διακόπτει συνεχώς το πρόγραμμά της για να μεταδώσει πληροφορίες αλλά και αφιερώματα για τον μεγάλο καλλιτέχνη που ταξίδεψε την ιταλική μουσική σε ολόκληρο τον κόσμο.
Νικολέτα Μαντοβάνι (χήρα Λουτσιάνο Παβαρότι)
«Είμαι σοκαρισμένη. Ο Λούτσιο ήταν πολύ καλός φίλος του Λουτσιάνο, ένας τεράστιος καλλιτέχνης κι ένας πολύ μεγάλος άνθρωπος, με τεράστια ευαισθησία που μου στάθηκε στις δύσκολες στιγμές. Δεν μπορώ να το πιστέψω»
«Είμαι σοκαρισμένη. Ο Λούτσιο ήταν πολύ καλός φίλος του Λουτσιάνο, ένας τεράστιος καλλιτέχνης κι ένας πολύ μεγάλος άνθρωπος, με τεράστια ευαισθησία που μου στάθηκε στις δύσκολες στιγμές. Δεν μπορώ να το πιστέψω»
Σύσσωμος ο καλλιτεχνικός χώρος αποχαιρετά με οδύνη τον δημιουργό που επηρέασε βαθιά, για 40 ολόκληρα χρόνια, την ιταλική μουσική:
«Είναι τεράστιος ο πόνος. Σταματήσαμε τα γυρίσματα στη Ρώμη, μείναμε άφωνοι, πραγματικά σαστισμένοι. Ο Λούτσιο ήταν ένα τεράστιο μουσικό ταλέντο, ένας καλός και γενναιόδωρος άνθρωπος, που είχαμε την τύχη να γνωρίζουμε, να κάνουμε παρέα, να αγαπάμε» δήλωσε ο σκηνοθέτης Πούπι Αβάντι, ενώ η ομάδα ποδοσφαίρου της Μπολόνια είπε «ένα αντίο γεμάτο συγκίνηση σε έναν μεγάλο φίλαθλο και φίλο, έναν βέρο πολίτη της Μπολόνια, έναν από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες της Ιταλίας».
Και ο απλός κόσμος όμως έχει πλημμυρίσει το διαδίκτυο με συγκινητικά μηνύματα για τον Λούτσιο Ντάλα.
Aντριάνο Τσελεντάνο (τραγουδιστής)
«Λούτσιο, από σήμερα ο κόσμος θα είναι πιο σκοτεινός. Πιστεύω ότι ποιητές σαν κι εσένα δεν θα έπρεπε να πεθαίνουν ποτέ. Ο αποχωρισμός από μεγάλους καλλιτέχνες, μας βρίσκει απροετοίμαστους»
Ερος Ραματσότι (τραγουδιστής)
«Γεια σου μεγάλε Λούτσιο»
Λάουρα Παουζίνι (τραγουδίστρια)
«Θα ήθελα η είδηση του θανάτου του Λούτσιο Ντάλα να ήταν ψέμα!»
Τζόρτζιο Ναπολιτάνο (Πρόεδρος Ιταλικής Δημοκρατίας)
«Ηταν ένας τραγουδιστής με καινοτόμο και δυνατή φωνή. Συνέβαλε στην προαγωγή και τη διάδοση του ιταλικού τραγουδιού σε ολόκληρο τον κόσμο, ένας καλλιτέχνης που αγαπήθηκε από τους Ιταλούς κάθε γενιάς. Προσωπικά κρατώ την ανάμνηση της τελευταίας συνάντησής μας, στην Μπολόνια, για μια φιλανθρωπική πρωτοβουλία, όπου διαπίστωσα, για ακόμη μία φορά, τον αυθορμητισμό και την ανθρωπιά του»
Νικολέτα Μαντοβάνι (χήρα Λουτσιάνο Παβαρότι)
«Είμαι σοκαρισμένη. Ο Λούτσιο ήταν πολύ καλός φίλος του Λουτσιάνο, ένας τεράστιος καλλιτέχνης κι ένας πολύ μεγάλος άνθρωπος, με τεράστια ευαισθησία που μου στάθηκε στις δύσκολες στιγμές. Δεν μπορώ να το πιστέψω»
Ορνέλα Βανόνι (τραγουδίστρια)
«Είναι μια είδηση που τη χτυπά σαν κεραυνός, ένα κενό τόσο μεγάλο που δεν μπορεί να το πιστέψει, αφού η καρδιά αρνιέται να υποφέρει για κάτι το αδιανόητο»
ΤΙ ΛΕΝΕ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ, ΝΤΑΛΑΡΑΣ, ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ
Θαύμαζε τον Μίκη, διάβαζε Καβάφη
O Λούτσιο Ντάλα δεν εξέφραζε μόνον τους Ιταλούς αλλά μιλούσε και στην ελληνική ψυχή. Και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι συναυλίες του στη χώρα μας γίνονταν πάντα δεκτές με ιδιαίτερο ενθουσιασμό, ενώ πολλοί, σημαντικοί Ελληνες καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από τη μουσική του.
Η Μαρία Φαραντούρη ήταν μία από τις Ελληνίδες ερμηνεύτριες που γνώρισε από κοντά τον Λούτσιο Ντάλα, συνεργάστηκε μαζί του και ερμήνευσε τα τραγούδια του.
Η ίδια μάς διηγήθηκε την ιστορία της γνωριμίας τους: «Κάποια στιγμή γύρω στο 1990 ο Ντάλα είχε έρθει στην Αθήνα. Κι εκεί που έκανε έναν περίπατο στην αγαπημένη του Πλάκα, άκουσε από ένα δισκοπωλείο την ερμηνεία που είχα κάνει στο «Caruso» μαζί με τον Διονύση Σαββόπουλο. Ρώτησε και έμαθε ποια είμαι και ζήτησε να συναντηθούμε.
Αναπτύχθηκε αμέσως μια καλή σχέση μεταξύ μας. Με κάλεσε σε συναυλία του στη Ρώμη αλλά και σε ένα συνέδριο για το Μεσογειακό Τραγούδι στο Κάπρι. Λίγα χρόνια αργότερα σκέφτηκα να ηχογραφήσω έναν δίσκο-αφιέρωμα σε εκείνον με τίτλο "Η Μαρία Φαραντούρη τραγουδά Lucio Dalla", που κυκλοφόρησε το 1994, σε ελεύθερη απόδοση-μετάφραση του Γιάννη Μπαχ-Σπυρόπουλου. Εστειλε τον συνεργάτη του να κάνει την ενορχήστρωση, ενώ ήρθε και ο ίδιος για να ηχογραφήσουμε μαζί μια νέα εκτέλεση του 'Carouso'. Ηταν ένας γνήσιος καλλιτέχνης, ευρηματικός, ευγενής, με έντονο ταμπεραμέντο. Λάτρευε την Ελλάδα και την επισκεπτόταν συχνά ενώ διάβαζε ελληνική ποίηση και κυρίως Καβάφη».
Και ο Γιώργος Νταλάρας ήταν θαυμαστής της μουσικής του: «Ο Λούτσιο Ντάλα ήταν ένας μεγάλος καλλιτέχνης της Ιταλίας, της Ευρώπης και του κόσμου. Η απώλεια ενός μεγάλου καλλιτέχνη κοστίζει. Σύγχρονος, ευαίσθητος, διεισδυτικός σαν χαρακτήρας, αλλά βαθιά λαϊκός και αποδεκτός στον κόσμο που τον κατανοούσε και τον εμπιστευόταν. Εφυγε και αυτός, αλλά δεν πέθανε. Οι σπουδαίοι αργούν να πεθάνουν. Του ευχόμαστε καλό ταξίδι» δήλωσε ο ερμηνευτής.
Ο Διονύσης Σαββόπουλος επίσης εμπνεύστηκε από τον Λούτσιο Ντάλα και διασκεύασε στα Ελληνικά τραγούδια του, μεταξύ των οποίων και το «Ο χρόνος που μετράει». Και σίγουρα οι περισσότεροι θα έχουν ακούσει την υπέροχη διασκευή του Χάρη και Πάνου Κατσιμίχα στο τραγούδι «Μάρκος και Αννα», που συμπεριλήφθηκε στον δίσκο τους «Απρίλης Ψεύτης» (1995).
Ο Λούτσιο Ντάλα είχε δώσει πολλές συναυλίες στην Ελλάδα. Η τελευταία του ζωντανή εμφάνιση στη χώρα μας ήταν το 2008, στο «Αθηνών Αρένα», ως προσκεκλημένος του Μάριου Φραγκούλη σε μια σειρά συναυλιών. «Θυμάμαι ότι οι τελευταίες του λέξεις πριν φύγει από τη σκηνή σε εκείνη τη συναυλία ήταν Σας αγαπώ Ελληνες. Και πράγματι αγαπούσε πολύ την Ελλάδα. Θαύμαζε βαθιά τον Μίκη Θεοδωράκη και μου είχε πει πως είχε εμπνευστεί το τραγούδι του Καντσόνε από το Στρώσε το στρώμα σου για δυο. Η συνεργασία μαζί του ήταν μια από τις πιο φωτεινές στιγμές της πορείας μου» μας είπε ο Μάριος Φραγκούλης.
Εντωμεταξύ ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας στο νέο του άλμπουμ που θα κυκλοφορήσει τον Απρίλιο, θα συμπεριλάβει τη διασκευή ενός τραγουδιού του Λούτσιο Ντάλα. Αξίζει να σημειωθεί πως η άδεια για τη διασκευή αυτή δόθηκε στον Έλληνα δημιουργό μόλις προχθές, την παράμονή του θανάτου του Ιταλού καλλιτέχνη.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου