Κώστας Παπαγεωργίου – 3 Μαΐου 2021

Στις 3 Μαΐου 2021 έφυγε από τη ζωή ο Κώστας Παπαγεωργίου, μια σημαντική προσωπικότητα των νεοελληνικών γραμμάτων. Ποιητής, πεζογράφος, δοκιμιογράφος και εκδότης λογοτεχνικών περιοδικών, ο Κώστας Παπαγεωργίου, ήταν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της γενιάς του 1970. Γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1945 στην Αθήνα και σπούδασε Νομικά και Φιλολογία. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του εντάχθηκε στην νεολαία της ΕΔΑ και στους «Λαμπράκηδες» και παρακολούθησε από κοντά τους κοινωνικοπολιτικούς αγώνες της εποχής. Διηύθυνε το περιοδικό «Γράμματα και Τέχνες» (1982-1998), το περιοδικό κριτικής «Κ»- μαζί με τον Αλέξη Ζήρα- και δημοσίευε κείμενα κριτικής στη «Βιβλιοθήκη» της «Ελευθεροτυπίας» και στην «Κυριακάτικη Αυγή».

Εργάστηκε στην Ελληνική Ραδιοφωνία ως σύμβουλος σε θέματα λογοτεχνίας και ως επιμελητής λογοτεχνικών εκπομπών και εκδηλώσεων στο Τρίτο Πρόγραμμα. Επί σειρά ετών παρουσίαζε τις ραδιοφωνικές εκπομπές «Πορτρέτα Δημιουργών» και «Ποιητικό Εργαστήρι». Είναι ιδρυτικό μέλος της «Εταιρείας Λογοτεχνών». Το 2000 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το Βραβείο Ποίησης του περιοδικού «Διαβάζω» για την ποιητική συλλογή «Κλεμμένη ιστορία». Το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού έργου, και το 2012 βραβεύτηκε εκ νέου από το περιοδικό «Διαβάζω» για το αφήγημά του «Νερό».

Ποιητικά του βιβλία: «Ποιήματα» (1966), «Συλλογή» (1970), «Επί πυγήν καθίσαι» (1972), «Ιχνογραφία» (1975), «Το οικογενειακό δέντρο» (1978), «Το σκοτωμένο αίμα» (1982), «Ραμμένα στόματα» (1990), «Πατρίδα το αίμα» (1996), «Κλεμμένη ιστορία» (2000) κ.ά. Η «Ιχνογραφία» μελοποιήθηκε από τον Θάνο Μικρούτσικο, καθώς και η ποιητική σύνθεση «Έρανα» από τον Νίκο Τάτση.

Πεζά: «Το Γιοτάπατο» (1977), «Των Αγίων Πάντων» (1992), το οποίο μεταφέρθηκε με επιτυχία και στο θέατρο, «Άννα, τώρα κοιμήσου» (1995), «Πήρε φως» (1998), «Αντί σιωπής» (2003), «Νερό» (2011) κ.ά.

Δοκίμιο: Σημειώσεις επάνω στα «Τρία Κρυφά Ποιήματα» του Γιώργου Σεφέρη, «Η γενιά του ’70», «Τα άδεια γήπεδα», «Κείμενα και χειραψίες» κ.ά.

Στη μνήμη του Κώστα Παπαγεωργίου, που έφυγε από τη ζωή πριν από λίγες μέρες, το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και παρουσιάζει ένα επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ του Τάσου Ψαρρά «Εποχές και Συγγραφείς», παραγωγής 2017.

ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Σειρά ντοκιμαντέρ που αναφέρεται σε σημαντικούς Έλληνες συγγραφείς, παρουσιάζοντας τη ζωή και το έργο τους σε σχέση με την ιστορική και κοινωνική πραγματικότητα της εποχής τους. Στο συγκεκριμένο επεισόδιο, ο Κώστας Παπαγεωργίου μιλά για τη ζωή, την πορεία και το έργο του. Στο ξεκίνημα της εκπομπής αναφέρεται στη γέννησή του τον Ιούλιο του 1945, και τα παιδικά του χρόνια στη συνοικία του Βύρωνα, για έναν ευάλωτο ψυχισμό που διαμόρφωσε τα χρόνια εκείνα. Κάνει λόγο για τα διαβάσματά του, τις σπουδές του στη Νομική αλλά και τη Φιλολογία, και την στροφή του προς την Λογοτεχνία. Μιλά για τις επιρροές του, υπογραμμίζοντας πως ο Σολωμός συνέβαλλε στη διαμόρφωση του ποιητικού του ιδεώδους. Υπογραμμίζει την σημασία που δίνει στο παιχνίδι και την ανακούφιση που έβρισκε στο ποδόσφαιρο. Αναφέρεται στην πρώτη του δημοσίευση και την πρώτη του ποιητική συλλογή, τις πρώτες του λογοτεχνικές γνωριμίες (Γ.Κοντό, Θ.Νιάρχο, Τζ.Μαστοράκη κ.ά.), τη διαμόρφωση του πυρήνα της «λογοτεχνικής γενιάς του 70», και μιλά για τα ποιητικά του έργα.

Κατά τη διάρκεια της εκπομπής γίνεται λόγος για το σταθερό στίγμα της ποίησής του, την υπαρξιακή δίνη και τον προσανατολισμό προς τον θάνατο, καθώς και την σημασία της γλώσσας στο έργο του. Λόγος γίνεται-εκτός από τα ποιητικά-και για τα πεζά του έργα. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο έργο του του «Των Αγίων Πάντων» (1992), το οποίο μεταφέρθηκε στο θέατρο-προβάλλονται αποσπάσματα από την παράσταση στο θέατρο Οδού Κεφαλληνίας- καθώς και στο «Νερό» (2011), από το οποίο ακούμε ένα απόσπασμα. Ακόμη, γίνεται αναφορά στον δοκιμιακό του λόγο και τα έργα κριτικής που συνέγραψε, ενώ επισημαίνεται η συμμετοχή του σε τηλεοπτικές λογοτεχνικές εκπομπές της ΕΡΤ, αλλά και η παραγωγή των ραδιοφωνικών εκπομπών της ΕΡΑ «Πορτρέτα Δημιουργών» και «Ποιητικό Εργαστήρι». Τέλος, λόγος γίνεται για τα περιοδικά «Γράμματα και Τέχνες», «Κ», «Τα Ποιητικά», τα οποία διηύθυνε.

Για τον Κώστα Παπαγεωργίου μιλούν: ο ποιητής Γιώργος Μαρκόπουλος, ο κριτικός λογοτεχνίας Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, η ποιήτρια Μαριγώ Αλεξοπούλου, ο συνθέτης Θάνος Μικρούτσικος (ο οποίος μιλά για την μελοποίηση του ποιήματος «Ιχνογραφία»).

Ακούγονται αποσπάσματα από το μουσικό έργο του Νίκου Τάτση «Έρανα» (από την ποιητική συλλογή «Επί πυγήν καθίσαι»), καθώς και την «Ιχνογραφία», σε μελοποίηση Θάνου Μικρούτσικου (τραγούδι: Γιώργος Μεράντζας-Σάκης Μπουλάς). Ο ίδιος ο ποιητής απαγγέλει αποσπάσματα από τα ποιητικά έργα «Το ξεχασμένο όνομα», «Της χλόης».

Έτος παραγωγής: 2017

Σκηνοθεσία-παραγωγή: Τάσος Ψαρράς

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr